Κυριακή 29 Απριλίου 2012

Συνδετήρες στα πέτρινα κτήρια του Μοριά

Τα μπουλούκια, όπως λεγόντουσαν οι πλανόδιες ομάδες μαστόρων, από το 18ο αιώνα έως και τα μέσα του 20ου, οργάνωσαν τη δράση τους κατασκευάζοντας κτήρια στο Μοριά. Οι ομάδες αυτές ειδικεύονταν σε λεπτομέρειες της κατασκευής, όπως ήταν οι γωνίες στα ανοίγματα (πόρτες, παράθυρα, φωτοθυρίδες ή κοινώς φεγγίτες, στοές) και στις στέγες. Για τις υπόλοιπες εργασίες ο κάθε πρωτομάστορας προσλάμβανε ντόπιους εξειδικευμένους τεχνίτες.
Το κάθε μπουλούκι εφάρμοζε τη δική του τεχνική ως προς το σχέδιο και τον αριθμό των σφικτήρων που θα εφάρμοζε. Οι σφικτήρες ήταν σιδερένιες λάμες που συγκρατούσαν τις πέτρες μεταξύ τους. Τους εφάρμοζαν  στα καμπαναριά, στα πλαίσια των παραθύρων και στις πόρτες, στα λίθινα υπέρθυρα, στα ανακουφιστικά τόξα και στα ημικυκλικά τύμπανα. Τους σφικτήρες από χειροποίητο, σφυρήλατο  μέταλλο τους συναντάμε σε διάφορα σχέδια που έχουν στα τελειώματα. Το πιο συνηθισμένο έχει το χώρισμα της λάμας σε δύο μέρη, που συνήθως σχηματίζει δύο αντίθετα c ή υ (τα οποία φαίνονται ότι είναι ενωμένα στον κορμό τους). Το κάθε μέρος έχει πλάτος περίπου πέντε εκατοστών και ονομάζεται νύχι. Τα δύο νύχια  είναι στραμμένα αντίθετα μεταξύ τους και σχηματίζουν γωνία 90ο προς τον κορμό της λάμας. Σε μία μεγάλη δίφυλλη πόρτα ο συνολικός αριθμός των σφικτήρων μπορούσε να φτάσει και τους είκοσι πέντε (10-12  ζευγάρια δεξιά και αριστερά) και στο υπέρθυρο τόξο 4-5 σφιγκτήρες.